Yardımcı üreme teknikleri uygulanırken , kök hücre ve benzer tedavilerinden yararlanma düşüncesi 20 yıldır gündemdedir ve araştırmalar devam etmektedir.Kanıta dayalı verilerin sonuçları bu uygulamalar konusunda kesinlik kazanmamıştır . Yumurta hücrelerinin gençleştirilmesi , aktive edilmesi ve güncel uygulanımı ile ilgili görüş veren dernekler ( ESHRE ,ASRM ,SART ) araştırmaları izlemekte ve desteklemekle birlikte kanıta dayalı uygulanabilirliği konusuna mesafeli yaklaşmaktadır. Konu ile ilgili tartışmalar ve bazı durumlarda etik sorunlarda tartışmalara neden olmaktadır. Üreme tıbbında kök hücre tedavisinden yararlanıldığı düşünülen alanların başında azalmış yumurta rezervi ve yaş faktörü olan hasta grubu gelmektedir Konu ile ilgili etik sorunlarda tartışmalara neden olmaktadır. Üreme tıbbında kök hücre tedavisinden yararlanıldığı düşünülen alanların başında azalmış yumurta rezervi ve yaş faktörü olan hasta grubu gelmektedir . Yumurta Rezervini Azaltan Durumlar ; – Yumurtalıklara uygulanan cerrahi operasyonlar ( kist vs) – Abse ve enfeksiyonlar – Kemoterapi ve kanser tedavileri – Aşırı sigara ve kafein tüketimi Yumurta Rezerv ve Kalitesini Artırmak İçin Yapılan Uygulamalar 1) Mitokondri transferi ( otolog veya heterolog ) Mitokondri yumurtaya enerji sağlayan organeldir , yumurta yaşlanması mitokondri yaşlanması ile paralel giden bir süreçtir. Hastanın kendi hücrelerinden alınan (otolog) mitokodriden zengin sitoplazmanın transferi deneyseldir . Genç bir kadının yumurtasından elde edilen mitokondriden zengin ooplazmanın yumurta içine enjekte edildiği yöntem ile başarılı sonuçlar bildirilmiştir. Ancak mitokondrideki DNA ların transferi ile oluşacak embriyoya genetik aktarım olacağından ,üç ebeveynli embriyo oluşması nedeniyle etik yönden tartışmalara neden olan bir durum ortaya çıkmaktadır. Türk yasalarına göre yapılamayan bir yöntemdir. 2) İnvitro Aktivasyon Erken yumurta yaşlanması nedeniyle (POİ) yumurta rezervi azalan , daha genç kadınlarda , yumurtalıkta uyuyan ,aktive olamayan yumurtaların aktive edilmesi esasına dayanır. Laparaskopi ile yumurtalıkların korteks ( kabuk) kısımlarından alınan parçalar , laboratuar ortamında uygulanan çeşitli ilaçlarla aktive edilerek uyuyan hücreler uyarılır. Yeniden laparaskopi ile hastaya nakledilerek , kendiliğinden ve yardımcı üreme teknikleri uygulanarak gebelik elde edilmeye başlanır. İlk kez Japonya’da uygulanan yöntemle %63 gebelik sonuçları bildirilmiştir. Uygulamanın iki kez cerrahi işlem gerektirmesi , maliyeti nedeniyle pratiğe geçmesi tartışılmaktadır. Ülkemizde de planlanmış araştırılmaları devam etmektedir. 3) Kök hücre tedavileri Kemik iliği transplantasyonu sonrası , yumurtalık yanıtında artma olduğu fark edildikten sonra , yumurtalık yanıtını artırmak için kullanılmış ,canlı doğumların olduğu bildirilmiştir. Kemik iliği aspirasyonunun doğrudan yumurtalık dokusuna enjekte edilmesiyle canlı doğum yapan 45 yaşında bir hasta 2018 de Human Reproduction isimli ,saygın bir dergide yayınlanmıştır. PRP ( Trombositten zengin plazma ) uygulaması , hastanın kendi kanının santrifüj edilerek , büyüme faktörü , kalsiyum ve vitaminlerle zenginleştirildikten sonra yumurtalık dokusuna ultrasonografi yardımıyla veya laparaskopi ile enjekte edilmesi esasına dayanır. Hasarlı dokuyu yenileyici özelliği nedeniyle başta plastik cerrahi ,ortopedi ve KVC de kullanılan bu yöntem basit olması nedeniyle tercih edilmesine rağmen, konu ile ilgili sonuçlar hala tartışmalıdır. Rahim iç tabakasının ince kaldığı vakalardada rahim içine veya endometrium tabakası altına enjeksiyon yapılarak olumlu sonuç alındığını iddia eden çalışmalar mevcuttur. Kök hücre ve benzer tedavilerin , ASRM ,ESHRE gibi tüp bebek tedavisinde kılavuz rol oynayan dernekler tarafından kesin kanıtlarla uygulanabilir olduğu bildirililmediğinden klinik pratik uygulamada tartışmalı yöntemlerdir. Tüm dünyadan çeşitli araştırmacıların olumlu sonuç aldığını bildiren yayınları temkinli karşılanarak ,etkinliği ile ilgili daha fazla çalışmalara gerek duyulan yardımcı tedavi yöntemleri arasında kabul edilmektedir.
Content retrieved from: https://www.otajinemedhastanesi.com/Blog.
