Kolonoskopi
Kolonoskopi, kalın bağırsak (kolon) ve rektumu incelemek için kullanılan bir endoskopik tanı yöntemidir. Bu işlem, kolonoskop adı verilen, ucunda kamera ve ışık bulunan esnek bir tüp kullanılarak yapılır. Kolonoskopi, kolon ve rektumda oluşabilecek anormalliklerin, hastalıkların veya lezyonların tanısını koymak ve bazen de tedavi etmek amacıyla kullanılır.
- Kolorektal Kanser Tarama:
- Kolonoskopi, kolon ve rektum kanserinin erken teşhisinde kullanılan en etkili yöntemlerden biridir. Özellikle 50 yaş üstü bireylerde düzenli tarama amacıyla yapılır.
- Poliplerin Tespiti ve Çıkarılması:
- Kolon veya rektumda polip olarak adlandırılan küçük, genellikle iyi huylu büyümeler bulunabilir. Bu polipler, zamanla kansere dönüşme riski taşıyabileceğinden, kolonoskopi sırasında tespit edilip çıkarılabilir.
- Bağırsak Hastalıklarının Tanısı:
- Crohn hastalığı, ülseratif kolit gibi inflamatuar bağırsak hastalıklarının tanısı ve takibi için kolonoskopi kullanılabilir.
- Açıklanamayan Karın Ağrısı, Kanama veya Bağırsak Alışkanlıklarında Değişiklik:
- Kolon ve rektumda kanamaya, kronik kabızlığa, ishal veya karın ağrısına neden olabilecek durumların incelenmesi için kolonoskopi yapılabilir.
- Açıklanamayan Kilo Kaybı:
- Sebebi bilinmeyen kilo kaybının altında yatan nedenleri araştırmak için kolonoskopi gerekebilir.
- Divertiküloz ve Divertikülit:
- Kolon duvarındaki küçük kesecikler (divertiküller) ve bu keseciklerin iltihaplanması durumlarının teşhisi ve takibi.
- Hazırlık: Kolonoskopiden önce, bağırsakların tamamen boş olması gerekir. Bu nedenle, işlemden birkaç gün önce düşük lifli diyet ve işlemden önce laksatifler kullanılır.
- İşlem: Hasta, sedasyon altında rahatlatılır. Kolonoskop, rektumdan sokularak kalın bağırsak boyunca ilerletilir ve doktor kolonun iç yüzeyini inceler. Polipler veya anormal dokular tespit edilirse, bu dokular biyopsi ile alınabilir veya çıkarılabilir.
- Süre: İşlem genellikle 30 dakika ile 1 saat arasında sürer.
- İşlem Sonrası: İşlemden sonra kısa bir dinlenme süresi gereklidir ve hasta genellikle aynı gün evine dönebilir.
- 50 yaş üstü bireyler: Kolorektal kanser taraması için rutin kolonoskopi önerilir.
- Ailede kolorektal kanser öyküsü olanlar: Ailede kolon veya rektum kanseri olan bireyler, tarama amacıyla daha erken yaşlarda kolonoskopi yaptırmalıdır.
- Bağırsak hareketlerinde ani değişiklikler yaşayanlar: Kronik kabızlık, ishal veya dışkıda kan görülmesi durumunda.
- Karın ağrısı, kilo kaybı veya sürekli yorgunluk şikayetleri olanlar: Bu belirtiler, kolon ile ilgili sorunların belirtisi olabilir.
