Ultrasonografi Nedir?
Ultrason, insan kulağının işitemiyeceği kadar yüksek frekanslı ses dalgalarını kullanarak iç organları görüntüleyen bir tanı yöntemidir.
Üst abdominal ve pelvik sonografisi : Karaciğer, safra kesesi, her iki böbrek, dalak ve karın içi büyük damarlar, mesane kadınlarda (rahim ve yumurtalık), erkeklerde (prostat ve seminal veziküller) incelenir.
Obstetrik ultrasonografi : Erken gebeliklerde embriyo ve servikal kanal incelenir ve bir düşük tehdidi olup olmadığı araştırılır. Büyük gebeliklerde annenin SAT (son adet tarihi)’ine göre belirlenen fetusun yaşı, bebeğin organlarından alınan ölçümlerin verdiği hafta ile kıyaslanarak bebeğin gelişimi hakkında bilgi edinilmektedir. Bu çalışmada plasenta (eş’i) ve amnion mayide kontrol edilir.
Tiroid Ultrasonografisi : Tiroid loblarının boyutları ve ekosu hakkında bilgi verilmekte, eğer bir patoloji var ise lokalizasyonu, yapısı ve boyutları hakkında bilgi verilmektedir. Gerekirse renkli doppler ile nodülün vaskülaritesi değerlendirilmektedir.
Vajinal Ulrasonografi : Rahim ve yumurtalıklar değerlendirilmektedir.
Yüzeyel Ultrasonografi : Parotis, karotis, boyun bölgesi, submandibular bez , aksiller bölge ve meme sonografileri yapılmaktadır.
Meme Ultrasonografisi : Meme parankimi incelenmektedir. Meme parankimi içinde normal anatomi dışında bir patoloji var ise bu patolojinin lokalizasyonları, yapısı ve boyutları belirlenmektedir.
Kalça Ultrasonografisi : Doğumsal kalça çıkığı genel olarak 1-2/1000 oranında görülmekle birlikte displazi denen daha basit formu 1/100 oranda rastlanmaktadır. İlk 3. aylarda kalça çıkığı ve displazi tanısı konulabildiği taktirde basit bir şekilde önleyici tedavi mümkündür. İlk üç ayda kalça kemikleri yeterince gelişmediği için röntgen tanıda yetersiz kalmaktadır. Ultrasonografi ile kalça ekleminin durumu ve kıkırdak yapısı net olarak değerlendirilebilir. Bu nedenle tüm dünyada ilk 3 – 6 ayda kalça ultrasonografisi tarama tetkiki olarak kabul edilmiş olup her yeni doğana uygulanması önerilmektedir.
Kranial Ultrasonografi : Yeni doğan bebeklerde bıngıldak (fontonel) olarak bilinen kemik yapıları birleşim yeri kapanmadığı için bu bölgeden kafa içi yapıları sonografik olarak değerlendirilmektedir. Genel olarak ventriküllerin durumu intrakranial kanama veya kitle varlığı araştırılır.
Ultrasonografi eşliğinde ince iğne aspirasyon biyopsisi ve işaretleme
Tiroid ve meme dokusu içinde lezyonlardan ultrasonografi rehberliğinde ince iğne ile sitolojik örnek alınmaktadır.Alınan örnekler patolog tarafından değerlendirilmektedir. Özellikle memede ince iğne örneklerinin yetersiz kalacağı durumlarda yine ultrasonografi rehberliğinde ucu kıvrık ince bir tel lezyona yerleştirilip bu şekilde hasta cerrahi uzmanına gönderilir.
